Er bestaat een gangbare misvatting dat religie en politiek gescheiden zijn net zoals kerk en Staat. Dit is evenwel niet het geval. De scheiding van kerk en Staat heeft te maken dat beide machten hun eigen regels hebben. De uitingen van welke religie dan ook mogen echter niet in strijd zijn met de wet. De godsdienstvrijheid is in onze grondwet geregeld, en heeft zodoende ook zijn beperkingen bij bijvoorbeeld de uitingsvormen.
Een politieke partij kan bijvoorbeeld de bijbel, de koran, de veda’s of andere heilige boeken als richtsnoer nemen voor zijn handelen, en hieruit inspiratie putten. Door de toenemende secularisatie zien wij echter dat de kerken en andere religieuze huizen steeds meer leeglopen. Een ander fenomeen dat parallel hiermee wordt waargenomen, is dat politieke partijen die zijn geïnspireerd door een bepaalde religie in ledental (achterban) afnemen of stabiel blijven. Een goed voorbeeld hiervan is het CDA (Christen Democratisch Appél) in Nederland. In Suriname leverde de PSV (Progressieve Surinaamse Volkspartij), die in 1946 opgericht was door pater Weidmann en C.D. Ooft, vooral in de jaren vijftig en daarna een belangrijke bijdrage in de Surinaamse politiek. Ook van deze vroeger belangrijke op religieuze en vakbondsactiviteiten gestoelde partij horen wij niet zoveel meer. Na de Tweede Wereldoorlog werden de politieke partijen KTPI (Kerukanan Tulodo Pranatan Inngil), NPS (Nationale Partij Suriname), VHP (Vooruitstrevende Hervormings Partij) en later de NDP (Nationale Democratische Partij) als de nu nog dominerende partijen in ons politiek bestel opgericht die tevens in diverse combinaties de verkiezingen in zijn gegaan.
Politiek en religie
Blijkens gegevens van ABS (Algemeen Bureau voor de Statistiek in Suriname) van de volkstelling in 2004 bestond ons land uit ongeveer 500.000 personen. Hiervan was ongeveer 40 procent christen (de helft Rooms Katholiek en de andere helft Evangelische Broedergemeente, protestant), voorts ongeveer 20 procent hindoe (hiervan 25 procent Arya Samaadjie en 75 procent Sanatanie). Van ongeveer 16 procent zijn geen religieuze gegevens bekend. De rest, 24 procent, bestond uit allerlei kleinere religieuze groepen. Heel vaak heb ik geschreven over de sterke patronage in de politiek en het vakbondswezen. In ons land drukt de religieuze overtuiging nog steeds een belangrijke stempel op onze maatschappelijke realiteit. Sommige mensen kunnen en willen dit gegeven erg relativeren, en anderen gaan er realistischer mee om bij het bepalen van hun politieke voorkeur. Zelfs het groeten schijnt voor bepaalde personen wat uit te maken omdat zij weigeren op een andere manier te groeten dan als ‘Namaste’ en ‘Salaam Alei Kum’. Ook wordt er een andere naam gegeven aan hetzelfde geloof: de Sanatan Dharma wordt ‘Vaidiek Dharma’ genoemd. Waarom? Dit terwijl de hervormer Mool Shankar, later bekend als Swami Dayanand, uitdrukkelijk heeft gesteld geen ander geloof (dharma) op te richten, maar een hervormingsbeweging van ‘nobele lieden’ die Arya Samaadjies genoemd zouden worden. Zal het dan toevallig zijn dat bij de VHP alle drie de voorzitters van deze partij achter elkaar (hoe goed of slecht zij ook mogen zijn) met een Arya Samaadjie-achergrond zijn gekozen? Ik heb reeds in een eerder artikel opgemerkt dat deze tendens ook valt te bemerken bij de NPS, waar nu voor de derde achtereenvolgende keer een leider met een Rooms-Katholieke achtergrond is gekozen. Met de getalsmatige en democratische afspiegeling of identificatie van de achterban wordt hoe dubieus deze speciale voorkeur voor een bepaalde voorzitter in een politieke partij ook is geen rekening gehouden.
Gemor en leegloop bij politieke partijen
Door eerder genoemde zaken ontstaat er veel gemor en leegloop vooral binnen de traditionele politieke partijen. Het is mij evenwel opgevallen dat sommige mensen niet eens weten hoe de politieke partijen gestructureerd zijn. Wellicht willen zij daarom eerst goed onderzoek hiernaar doen voordat zij een standpunt innemen. Ook naar de bestuurssamenstelling en de samenstelling in vertegenwoordigende politieke organen. Daarbij moet men ook letten op de religieuze achtergrond van de leden, en dit niet onnodig bagatelliseren. Want vaak zijn de voorgedragen personen ook niet bekwaam en geschikt om de aangeboden functie adequaat en objectief uit te voeren. Overal op de wereld wordt zo gehandeld. Zal dan in Suriname hierop een uitzondering gelden? De NDP maakt helaas ook gebruik van de historisch gegroeide etnische en religieuze hokjespolitiek, die veelal de oorzaak is van onder meer het op grote schaal plegen van corruptie, fraude en nepotisme. De NDP gaat hierin zelfs een brug te ver door leden van een bepaalde etnische groep gewoon uit te sluiten bij de benoeming van de ministers in ons land, terwijl deze partij zich juist nationaal wil opstellen. Kerk en Staat gaan niet samen maar in dit geldt natuurlijk ook voor vakbond en partijpolitiek, omdat dit tot ernstige belangenverstrengeling kan leiden. Uiteraard mag een vakbond wel van een bepaalde signatuur zijn en een politieke voorkeur uitspreken, gelijk dit ook het geval kan zijn bij een bepaalde politieke partij. In ons land is onder andere door belangenverstrengeling en corruptie veel door elkaar gegroeid als onkruid. Daardoor is het in troebel water goed vissen! Met de aanname van de anticorruptiewet kan enige duidelijkheid ontstaan omdat de efficiëntie hierdoor wellicht toeneemt. Aan de schandalige etnische en fanatiek religieuze politiekvoering moet heel snel een einde worden gemaakt. Onze jongeren en vernieuwingsbewegingen pikken dit nu niet meer in deze steeds maar globaliserende en transparante wereld. Tussen kerk, politiek, Staat en vakbond moet er naar meer duidelijkheid gewerkt worden. Hierin heeft ieder zijn eigen verantwoordelijkheid.
Robby Roeplall
In de rubriek ‘Ingezonden’ stelt GFC Nieuws een ieder in de gelegenheid om een eigen mening of visie te geven op alle actuele ontwikkelingen en/of relevante onderwerpen. Stukken die geplaatst worden komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie en/of de mening van de redactie. De redactie heeft het recht om de stukken wel of niet te plaatsen, in te korten of te redigeren, zonder de mening en/of visie van de inzender aan te tasten. Er worden alleen stukken geplaatst die behoudens een ieders verantwoordelijkheid voldoen aan wat gesteld wordt in de Surinaamse wetgeving.