Wetenschappers van het Duitse GeoForschungsZentrum (GFZ) maken zich zorgen om Istanboel. Ze hebben aanwijzingen dat de Turkse stad elk moment getroffen zou kunnen worden door een zware aardbeving, met een magnitude van minstens 7 op de schaal van Richter. Dat is van dezelfde orde als de ramp in Haïti in 2010 en in Nepal in 2015. En de stad zou het maar seconden op voorhand weten.

Het was professor Marco Bohnhoff van het gerenommeerde onderzoekscentrum die een onderzoek uitvoerde naar de situatie in Istanboel. Het werd gepubliceerd in het tijdschrift ‘Geophysical Journal International’. Dat er binnen de eerstkomende jaren een aardbeving komt, is zeker volgens de onderzoekers. Ze probeerden nu te achterhalen waar het epicentrum zou liggen, want dat zal mee de omvang van de ravage bepalen. En het lot van de Turkse stad, waar meer dan 15 miljoen mensen wonen. En waar het hele jaar door heel veel toeristen op bezoek zijn.

Istanboel ligt vlakbij de Noord-Anatolische Breuk, een geologische breuklijn die van oost naar west door het noorden van Turkije en onder de Zee van Marmara loopt. Ze vormt de scheiding tussen de Euraziatische en de Anatolische plaat. Die houden elkaar in evenwicht en de energie die vrijkomt doordat ze niet kunnen bewegen, wordt opgeslagen in de grond. Tot de spanning te groot wordt.

Volgens Bohnhoff zal die aardbeving vermoedelijk beginnen in het oostelijke deel van de Zee van Marmara. “Dat is goed nieuws en slecht nieuws”, aldus de prof. “Goed nieuws omdat de beving zich naar het oosten zal verplaatsen, weg van Istanboel. En slecht nieuws omdat we het pas enkele seconden op voorhand zullen weten. Er zal dan geen tijd zijn om bruggen en tunnels af te sluiten, belangrijke infrastructuur stil te leggen en verkeerslichten op rood te zetten om ongevallen te voorkomen.”

Geen speelruimte

De onderzoekers baseerden zich op de analyse van kleine bevingen langsheen de Marmara-breuklijn. Die zijn er veelvuldig in het westen – vlakbij Istanboel – wat erop wijst dat de platen daar nog een beetje kunnen bewegen ten opzicht van elkaar. In het oosten zijn die er niet, wat erop duidt dat de platen daar geen speelruimte hebben en de tektonische energie er veel meer opbouwt.

Mocht het epicentrum tegen de verwachtingen in toch in het westen van de Zee van Marmara liggen, betekent ook dat goed en slecht nieuws. “We zouden het iets meer van tevoren weten, maar de impact zou veel desastreuzer zijn”, aldus Bohnhoff. “De beving zou dan in de richting van Istanboel gaan en er zouden meer zwaardere bevingen zijn dan mocht het in oostelijke richting gebeuren. Maar nogmaals: de data doen het omgekeerde vermoeden.”

17.000 doden

De laatste grote aardbeving in Turkije dateert van 17 augustus 1999. Het epicentrum lag toen bij Gölcük, op 17 kilometer van de stad Izmit, en de beving had een kracht van 7,6 op de schaal van Richter. Minstens 17.000 mensen kwamen om het leven en sommige cijfers spreken van het dubbele.(HLN.be)