Intermed heeft gisteravond in Hotel Marriott de officiële launch gedaan van een voor Suriname nieuwe beleggingsvorm: Sukuk. Deze financieringsvorm is gebaseerd op Islamitische principes, waarbij rente verboden is. Bij Sukuk is er dan ook geen sprake van rente, maar van winstdeling.
Met deze beleggingsvorm wil de Intermedgroep de groei van al haar units financieren. Ook wil de bedrijvengroep bestaande en nieuwe projecten middels Sukuk financieren en alle lange-termijn-bankschulden inlossen.
Reinigen
De launch van sukuk in Suriname, dat plaatsvindt in verband met 15 jaar Intermed, geschiedt tijdens de Ramadan, omdat tijdens deze voor de moslims heilige maand alles gereinigd moet worden: lichamelijk, mentaal en spiritueel. Sukuk biedt de mogelijkheid aan onder anderen moslims, joden en christenen om ook hun kapitaal te reinigen.
Intermed’s CEO Jim Rasam geeft het principe weer van Sukuk, namelijk het vervangen van rentedragende bankkredieten door risicodragend kapitaal dat winstdeling oplevert, alsook voorkomen dat moslims hun kapitaal bij de banken laten uitzetten tegen verboden rente. “In de plaats daarvan bieden we hen de mogelijkheid hun geld halal te houden en verdienen ze meer met hun spaargeld,” zegt Rasam.
In Suriname deed Sukuk in 2012 haar intrede, toen Intermed voor het ontwikkelen van haar nieuwe lijn BBraun drie Sukuk Murabaha met een totale waarde van 65.000 Euro uitgaf. Een christelijk koppel verdiende er zo goed aan, dat ze voor een tweede termijn terugkwam. Het succes van deze pilot heeft Intermed doen besluiten de groei van haar bedrijvengroep in de toekomst verder te financieren met halal geld.
Renteverbod
De principes van Islamitisch financieren zijn ontleend aan de islamitische bronnen (Koran, Hadith), het rechtssysteem (sharia), de daaraan ontleende jurisprudentie (fiqh) en het islamitische waardenstelsel. Het islamitische systeem stelt een aantal scherpe randvoorwaarden, waarvan het verbod op rente het meest bekend is.
In de Koran, de Surah Al Baqarah vers 275, staat hieromtrent: “Degenen die van de rente eten zullen niet anders opstaan als degene die opstaat en door de Satan tot bezetenheid is geslagen. Dat is omdat zij zeggen: “Handel is te vergelijken met rente“. Maar Allah heeft de handel toegestaan en de rente verboden. En wie nadat de vermaning van zijn Heer tot hem is gekomen stopt: voor hem is wat hij al heeft, zijn zaak is aan Allah, maar wie het herhaalt: zij zijn de bewoners van de Hel, zij zijn daarin eeuwig levenden.”
Voorts staat in vers 276 opgetekend: “Allah zal de rente al zijn zegeningen ontnemen en Hij zal (de zegeningen) van de liefdadigheid vermeerderen en Hij houdt van geen enkele ondankbare zondaar.”
Overige voorwaarden
Andere voorwaarden van sukuk zijn dat de goederen, producten of het in te zetten onroerend goed halal moeten zijn en de winstdeling vooraf duidelijk moet zijn. Hetzelfde geldt voor het contract; er mag geen ruimte zijn voor onduidelijkheden.
Uit een onderzoek van Anne Marieke Schwencke van het Nederlands Kenniscentrum Religie en Ontwikkeling, die naar aanleiding van de financiële crises in de westerse landen onderzoek deed naar islamitisch financieren, blijkt dat islamitisch financieren een veel breder terrein bestrijkt.
Islamitisch financieren is een sector, gestoeld op een aantal kernprincipes die aan de Islam ontleend zijn, maar daar ook los van staan. Behalve het verbod op rente zijn ook speculatieve transacties en transacties met ondoorzichtige risico’s verboden. Complexe credit default swaps of ondoorzichtige derivaten zijn uitgesloten.
Daarnaast zijn alleen transacties geldig waarin reële goederen en diensten worden uitgewisseld. Vanuit deze principes heeft zich de afgelopen decennia een nichesector ontwikkeld. Deze bepaalt in de Golfstaten en Maleisië een belangrijk deel van de financiële sector en groeit ook elders sterk.
Ontstaan
De eerste islamitische banken ontstonden in de jaren ‘50 in Pakistan en in de jaren ‘60 in Egypte. In haar in augustus 2013 uitgegeven rapport Islamitisch financieren: een duurzaam alternatief? zegt Schwenke dat deze banken rentevrije spaar- en kredietbanken op coöperatieve basis voor lokale gemeenschappen waren.
De oudste commerciële bank is de Dubai Islamic Bank uit 1976. De Islamic Development Bank werd een jaar later, in 1977, opgericht als eerste internationale islamitische financiële instelling. Sinds die tijd zijn er meerdere banken opgericht in het Midden-Oosten, Zuid -Azië en Europa.
Sukuk is in feite een oeroude beleggingsvorm. Zo werd het geïntroduceerd tijdens de heerschappij van de kalief Marwan I in het jaar 685 en de Expansie tijdens het Omajjaden Kalifaat tot 750.
In de Middeleeuwen maakten Tempeliers tijdens hun kruistochten kennis met Sukuk. Sukuk is het meervoud van Sakk, dat betekent een akte, certificaat of contract, waarin afspraken staan met betrekking tot betaalde gelden en overdracht van rechten. Het woord “cheque” is afgeleid van Sakk.