In een interessant, maar mij niet overtuigend artikel gaat Mr. Drs. Guno Rijssel in op de karakteristieken van de Nederlandse politiek. Net zoals hij onlangs het systeem van een direct gekozen president voor Suriname ophemelde, zo is Rijssel ervan overtuigd dat Nederland veel te winnen heeft met een direct gekozen premier (minister-president). Dit ziet hij liefst in combinatie met een kiesdrempel, die het aantal politieke partijen in het parlement zal doen verminderen.
Nu kan ik me deels wel vinden in de stelling van Rijssel, dat het grote aantal partijen in Nederland de politiek vaak onoverzichtelijk en gecompliceerd maakt. Aan de andere kant, vind ik dat ook wel de charme van de Nederlandse politiek. Je hebt hier niet alleen rechts of links zoals in Amerika, maar allerlei varianten gebaseerd op ideologische, religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen. Het maakt de politiek wel levendig.
In zijn vurig pleidooi voor een direct gekozen premier, roept Rijssel enthousiast dat de Nederlandse democratie daardoor krachtig zal worden als de Duitse, de Engelse of de Zweedse. Deze opmerking is voor mij een volslagen raadsel, aangezien in geen van deze drie landen de bevolking hun premier direct kiest. Bij mijn weten zijn er slechts enkele landen met een direct gekozen premier, zoals Jamaica en Israël, echter in Israël is men daar alweer mee gestopt omdat het geen stabiele regeringen opleverde.
De stelling van Rijssel dat het volk een direct gekozen premier automatisch zal voorzien van een parlementaire meerderheid, is nergens op gebaseerd. De bevolking kan uit sympathie voor een premier A kiezen, maar vervolgens een partij B de meerderheid geven in het parlement. Als A en B niet met elkaar overweg kunnen, ontstaat er een patstelling en kan er nauwelijks geregeerd worden.
Zelfs in landen met een presidentieel stelsel waar de president ook regeringsleider is, zoals Frankrijk en de Verenigde Staten, komt dit regelmatig voor. Zo was de conservatieve Franse president Chirac gedwongen om jarenlang te regeren met een socialistische meerderheid. Ook de Amerikaanse president Obama, heeft een groot gedeelte van zijn regeerperiode moeten werken met een hem vijandig gezinde Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Het resultaat hiervan was, dat men het niet eens kon worden over noodzakelijke bezuinigings- en belastingmaatregelen. Hierdoor kampt Amerika nu met een rampzalig hoog opgelopen staatsschuld en dito begrotingstekort.
Het sterke punt van het parlementaire stelsel met een indirect gekozen (Duitsland) of benoemde (Nederland) premier is nu juist, dat er uit de door het volk gekozen parlementaire meerderheid een premier wordt benoemd, die dus per definitie kan regeren met een meerderheid. Dit stelsel is naar mijn mening stabieler dan een systeem met een direct door het volk gekozen minister-president.
Jan Gajentaan
In de rubriek ‘Ingezonden’ stelt GFC Nieuws een ieder in de gelegenheid om een eigen mening of visie te geven op alle actuele ontwikkelingen en/of relevante onderwerpen. Stukken die geplaatst worden komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie en/of de mening van de redactie. De redactie heeft het recht om de stukken wel of niet te plaatsen, in te korten of te redigeren, zonder de mening en/of visie van de inzender aan te tasten. Er worden alleen stukken geplaatst die behoudens een ieders verantwoordelijkheid voldoen aan wat gesteld wordt in de Surinaamse wetgeving.