Jan Gajentaan
In Nederland is de afgelopen week grote politieke beroering ontstaan nadat de plannen van de nieuwe regering (VVD/PvdA) bekend waren gemaakt. Politiek analist Jan Gajentaan vertelt aan GFC, dat de maatschappelijke onrust vooral is ontstaan door de plannen van Rutte en Samsom met de ziektekostenpremie.
“VVD en PvdA hadden afgesproken dat naast een groot aantal bezuinigingen om het begrotingstekort omlaag te brengen, er ook genivelleerd zou worden. De terechte gedachte hierachter is, dat in moeilijke tijden de sterkste schouders ook de zwaarste lasten moeten dragen. De afspraak was, dat de mensen met de laagste inkomens er 0,2% op vooruit zouden gaan in koopkracht en de hoogste inkomens er maximaal 0,6% op achteruit zouden gaan”, zegt Gajentaan.
“De makkelijkste en eerlijkste manier om zoiets uit te voeren, is een kleine aanpassing van de belastingschijven. Zo kun je er bij voorbeeld voor zorgen dat mensen met een laag inkomen 50 Euro per maand extra overhouden, de midden inkomens daarentegen een paar tientjes inleveren en de hoogste inkomens bijvoorbeeld 100 tot 150 Euro per maand meer belasting betalen. Ik denk dat niemand echt geklaagd had, als de nivellering op die manier was doorgevoerd”.
“In plaats van die makkelijke weg te kiezen, hebben de onderhandelaars van VVD en PvdA een moeilijke oplossing gekozen, namelijk het inkomensafhankelijk maken van de ziektekostenpremie. Voor mensen met een heel laag inkomen is dat gunstig, zij hoeven straks nog maar 20 Euro per persoon per maand te betalen voor hun ziektekostenverzekering, terwijl dat nu ca. 100 Euro is”.
“Maar een alleenverdiener met een gezin die bij voorbeeld een jaarinkomen heeft van 65.000 Euro bruto, gaat vanaf 2014 duizenden Euro’s meer betalen voor zijn ziektekostenverzekering. Voor tweeverdieners met een wat hoger inkomen, kunnen de extra kosten zelfs oplopen tussen de 5.000 en de 10.000 Euro per jaar. Dat is ver buiten de bandbreedte die was afgesproken om te nivelleren”.
“We moeten niet vergeten dat de vaste lasten in Nederland veel hoger zijn dan in Suriname. Een gezin met een voor Surinaamse begrippen goed inkomen, kan dus toch in financiële problemen komen als hun ziektekostenpremie op jaarbasis ineens duizenden Euro’s omhoog gaat. Bovendien is het Nederlandse zorgstelsel nooit bedoeld om inkomenspolitiek te bedrijven. De maatschappelijke onrust is nu enorm groot, vooral onder de middengroepen”.
“De politieke leiders Rutte en Samsom hadden in de afgelopen week geen duidelijk antwoord op al die kritiek. Rutte riep iets over maatwerking en dat er nog aan de knoppen gedraaid kon worden, terwijl Samsom juist zei dat de afspraken vast staan”.
Gajentaan vindt dit een slechte start van het kabinet Rutte 2. “Naar mijn mening heeft het onderhandelingsteam van VVD en PvdA hiermee een ernstige blunder gemaakt. Bovendien was de communicatie zeer amateuristisch. Dit is niet alleen schadelijk voor het aanzien van de politiek, het kan mogelijk ook betekenen dat populistische partijen in Nederland weer de kans krijgen om op te komen. Dat is erg jammer, want het regeerakkoord bevat ook veel goede elementen”.