Peggy Anijs
De afgelopen maand ben ik drie maal geconfronteerd geraakt met kinderen die niet door hun biologische ouders worden opgevoed.
Deze kinderen worstelen soms met gedragsproblemen en het knagend verlangen om toch bij hun vader en moeder te zijn, terwijl betrokken ouders de verantwoording niet op zich willen/kunnen nemen.
De biologische moeders, soms jongvolwassenen hebben de zorg van het kind overgelaten aan een andere volwassene. Een vader is ergens in beeld, maar die voelt zich niet geroepen om actief te participeren in de zorg en opvoeding van het kind.
Er zijn verschillende redenen op te noemen waarbij kinderen niet door hun biologische ouders opgevoed kunnen worden:
– De biologische moeder is tienermoeder en kan de zorg niet alleen/zelf aan of ouders hebben een verstandelijke beperking;
– De moeder vertoont onverantwoordelijk gedrag, er is sprake van verwaarlozing van het kind en grootouders grijpen in;
– De biologische moeder is in het buitenland en grootouders hebben de zorg over het kleinkind;
– Te bereidwillige grootouders die graag hun kleinkind willen opvoeden. De biologische moeder gaat hiermee akkoord.
– Afwezige vaders, waardoor de opvoedtaak voor de biologische moeder te zwaar is.
Het niet in staat zijn om je eigen kind op te voeden heeft soms ook te maken met het gemak van de biologische ouder. De jonge ouder wil nog van het leven genieten en wil soms de vrijheid om te gaan en staan waar zij wilt.
Oma of een familie lid wil graag zorgen dus, probleem opgelost. Er zijn ook grootouders die graag zouden willen genieten van hun oude dag, maar die nu zorgen voor kleinkinderen omdat diens ouders het laten afweten.
Is het onschuldig kind hierbij geholpen?
Ouders en verzorgers overzien vaak de lange termijn effecten voor het kind niet, als zij in hun prille jeugdjaren geen band hebben opgebouwd met hun biologische ouders. Ook al krijgt het kind zoveel liefde van de verzorger, toch ontstaat er een hiaat in het gevoelsleven van elk kind door de fysieke afwezigheid van de biologische ouders.

Elk kind heeft recht op zijn biologische ouders!
Dit recht wordt nog eens bekrachtigd in artikel 7 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind, die bepaalt dat elk kind er recht op heeft zijn eigen ouders te kennen en door hen te worden verzorgd en opgevoed.
Artikel 8 van hetzelfde Verdrag benadrukt nogmaals het belang van een persoonlijke identiteit – ontleend aan familiebanden. De staat heeft volgens dit artikel de plicht om de familiale identiteit te herstellen als het kind daarvan beroofd is.
Niet alle kinderen reageren goed in de omstandigheden, waarbij ze jong zijn afgestaan en door andere volwassenen zijn opgevoed.
Vooral bij de jonge kinderen (lagere school leeftijd) is te merken dat er soms een soort van ‘stil protest’ is dat zij de aanwezigheid van hun biologische ouders moeten ontberen. Dit kan zich vertalen in gedrag – en leerproblemen.
De sociaal emotionele ontwikkeling van het kind kan geschaad worden en ook psychische klachten kunnen de kop opsteken. Zeer jonge kinderen (van 0 tot 6 jaar) ontwikkelen een hechtingsprobleem, waardoor zij moeilijk contact en binding kunnen aangaan op relationeel gebied, gezien hun jonge leeftijd en ook later als volwassene.
Het kind en latere volwassene blijft altijd met de vraag rondlopen waarom er door de biologische ouders niet voor hen gezorgd kon worden. Gevoelens van onzekerheid, wrok, angsten kunnen zich ontwikkelen en dit kan het hele leven van zo’n kind sterk beïnvloeden.
Vaak is er binnen gezinnen geen “open praat” cultuur om met gezinsleden over gevoelige onderwerpen te praten. Indien dit wel gebeurt, geschiedt dit soms op een dusdanige manier dat die niet helpend is voor een kind, maar dat het soms meer onduidelijkheid geeft of een schuldgevoel bij degene oproept.
De ongelukkige woordkeuzes als, ‘nakomertjes, het was een ongelukje, missertjes’ zijn bij ons allen bekend, maar zijn voor het kind in kwestie geen prettige boodschappen.
Tot slot wil ik aanhalen dat er ook gevallen zijn waarbij volwassenen zeggen dat zij geen klachten hebben ondervonden omdat zij niet door biologische ouders zijn opgevoed. Voor eenieder pakt het anders uit. Gelukkig maar!
Peggy Anijs
info@peggyanijs.com