De weg van de revolutie, of de weg van de geleidelijkheid? De Haagse wethouder Marnix Norder (PvdA, integratie) kiest liever voor het laatste, als het om diversiteit binnen Haagse besturen van maatschappelijke organisaties gaat. Zijn partijgenoot gemeenteraadslid Rajesh Ramnewash kiest voor de snelle omwenteling, omdat hij de discussie over meer kleur in besturen al zolang hoort en er tot op heden nauwelijks iets is veranderd.

De twee kemphanen – op dit onderwerp dan – stonden vorige week woensdag in een debat tegenover elkaar tijdens een bijeenkomst van de VBM Businessclub in het Nutshuis in Den Haag. Het debat – medegeorganiseerd door stichting Dunya onder leiding van zorgmanager Lucia Baboelal – werd gehouden naar aanleiding van het onderzoek dat de PvdA in Den Haag eerder dit jaar onder Haagse besturen heeft gehouden. Daaruit kwam naar voren dat nog geen vier op de honderd bestuurders in de Haagse maatschappelijke organisaties (bijvoorbeeld welzijn, onderwijs, zorg, kunst en cultuur) van allochtone afkomst zijn. Via dagblad Trouw kwam dit onderwerp op de agenda en zijn er nu mensen her en der bezig om na te denken over hoe dit moet veranderen. Uit het debat kwam nog geen oplossing, maar wel een grote diversiteit van meningen en inzichten.

Ramnewash wil organisaties dwingen om kleur in hun besturen te krijgen. Het strijdbare raadslid denkt er zelfs aan om dat als subsidievoorwaarde op te nemen voor die organisaties, mits die door de gemeente worden gesubsidieerd. Norder vindt dat idee maar niks, omdat hij dwang geen goed middel vindt. Volgens hem moeten de organisaties en het talent elkaar zelf kunnen vinden en gaan samenwerken. Dat kost tijd, zegt Norder, maar dat biedt ook kwaliteit. Zodra er dwang op komt te liggen, bestaat de kans dat de allochtoon wordt aangenomen, omdat ze allochtoon zijn en niet omdat hij of zij ook daadwerkelijk wat te bieden heeft. Volgens de wethouder kan het dan ook zo zijn dat mensen dus niet vanwege de juiste papieren, maar alleen maar om hun kleur worden aangesteld. Dat komt volgens hem de kwaliteit niet ten goede en is onwenselijk voor alle partijen.

Kwaliteit is inderdaad een term dat tijdens het debat vaak werd genoemd. Allochtonen zijn nog te onzichtbaar, ze hebben misschien ook wel niet de kwaliteit en als ze die wel hebben pakken ze die handschoen niet op, bleek uit opmerkingen en vragen uit het publiek in de volle Bankenzaal van het Nutshuis. Norder noemt daarbij nog even het klasje voor potentiële bestuurders, Atana. Hij meent dat Atana een mooi middel is om door te stromen in besturen en ondersteunt dit dan ook.

Oud-PvdA-wethouder en ervaren bestuurder Anke van Kampen uit Den Haag nam ook deel aan het debat. Zij had steeds meer de neiging om Norder te steunen, omdat zij ook tegen dwangmiddelen is. Wel hoopt ze dat van beide kanten, dus besturen en potentiële bestuurders, iets gebeurt dat ze elkaar gaan ontmoeten. Ook is het ze het eens met de woorden van de Haagse PvdA-fractievoorzitter Jeltje van Nieuwenhoven in Trouw dat dit niet zo lang hoeft te duren als de emancipatie van vrouwen in de jaren zestig en zeventig.

Uit de zaal kwam nog het idee om een soort mentoraat bij de organisaties op te zetten die jonge allochtone bestuurders gedurende zo’n twee jaar opleidt tot bestuurder. Dat kreeg echter bij Ramnewash geen bijval. Hij zegt dat dit onnodig is, omdat er genoeg kennis, vaardigheden en talent bij mensen is te vinden. Ze hoeven volgens hem niet aan het handje te worden meegenomen om de kneepjes van het besturen te leren. Journalist en eveneens deelnemer Perdiep Ramesar – die verschillende verhalen over het onderwerp schreef – van dagblad Trouw maakte daarbij wel de kanttekening dat er over het algemeen niet zoveel goede voorbeelden zijn voor de jonge potentiële bestuurders. Volgens hem zien ze de mensen niet aan wie ze zich kunnen laven en zullen ze daardoor ook niet zo gauw de drempel over durven om te solliciteren naar een bestuursfunctie in een algemene organisatie.

Een ander kritiekpunt op de allochtonen was, dat ze zich te veel naar binnen keren, in hun eigen groep en in hun eigen organisaties. Dat werd beaamd door verschillende mensen in het discussiepanel en in de zaal. Iemand riep dat de migranten zich beter moeten organiseren zodat ze in de lobby naar andere organisaties steviger staan, waarop Ramesar zei dat migranten al heel erg georganiseerd zijn, maar dat ook die organisaties de high potentials en vooral de jongeren daarbij nog steeds niet helpen. Die clubs zijn voornamelijk bezig met zichzelf en met de vraag hoe ze hun zetels kunnen handhaven. Want, weet Ramesar, is het zelfs binnen de ‘eigen’ gemeenschappen moeilijk om hogerop te komen als jong talent. De vraag is volgens iemand uit de zaal dan wel weer: heb je iemand uit je gemeenschap nodig om hogerop te komen, en heb je die clubs uit je eigen groep nodig om door te stoten?

Wethouder Norder eindigde zijn betoog met de opmerking dat hij openstaat voor ideeën en oplossingen en herhaalde dat hij ook niets liever wil dan dat er meer diversiteit binnen de besturen komt. De vraag is volgens hem: via revolutie of via de geleidelijkheid? Wat hem betreft toch geleidelijkheid. Ramnewash blijft strijdbaar, want hij vreest dat zijn kinderen straks voor dezelfde queeste staan, als het zo door blijft gaan en ‘we’ blijven wachten. Wat hem betreft, wordt het een ‘slimme’ revolutie.