Als de Surinaamse politieke vos zijn passie preekt, mensen let op uw kansen. Want als hij wikt, ziet die winst. Geïnspireerd door het magnifiek verwoorde stuk op 29 mei 2013 van de geachte heer of mevrouw S. Soekhoe over Somo de slimme vos doe ik hierbij mijn eigen relaas. Want als er in het Surinaamse politieke bos een slimme vos ronddoolt, dan moeten de raven op hun snavel passen.
Willen de raven weten dat die vos in aantocht is om met hun snoepgoed vandoor te gaan, dan is het verstandig dat die raven op hun qui-vive moeten zijn wanneer die vos zijn passie preekt. Ook ik heb het vermoeden dat we hier te maken hebben, met een uitermate gewiekste en zeer gedreven geslepen politicus. Deze geachte heer Somo moet een heel erg slimme vos zijn, want dat moet hij zijn als alle andere verkopers, anders verkoopt hij niets.
Ik ga dertig jaren terug toen ik voor de eerste maal een Surinaamse verkoper tussen de s ’Gravendijkwal en de Claes de Vrieslaan aan de Binnenweg in Rotterdam waarnam achter de toonbank van zijn warung. Op attentie van mijn collegae, of ik die man in die warung kende of niet, prikkelde mijn nieuwsgierigheid om uit te zoeken wie die Surinamer wel kon zijn, misschien een vriend uit mijn Javaanse dorp van toen, wie weet.
Vandaar mijn bezoek, als tijdverdrijf aan die bewuste warung. Tussen één van mijn schafturen ging ik dus toch effe een piepje doen en ontdekte dat die heerschap niet een bekende kon zijn. Wat mij wel opviel, was de uiterst haast onuitputtelijk physius geduld, dat deze verkoper aan de dag legde om met zijn lokazenwaren consumenten te strikken voor het binnenhalen van zijn geprononceerde winst.
Dat tekende zich gewoon op zijn gelaat af, want dat sprak boekdelen, over zijn Surinaamse koopmanschap. Mijn sociaalpsychologische analyse over deze heerschap als verkoper was dat die in staat is een zodanig verhaal in elkaar te flansen, dat hij hele gezelschappen, aan zijn lippen kan doen hangen; wat tegenwoordig niet kan worden ontkend.
Want wat niet mag worden ontkend, al zou je die man niet mogen, hij heeft iets dat charisma mag heten. Van dat charismatisch wapen maakt hij gretig gebruik, om binnen de omgeving van de onnozele politieke partijen te zoeken naar zowel gebundelde onnozele stemmers en onnozele leiders, zal ik maar zeggen. Deze politieke veelvraat, is er van doordrongen dat hij een kans maakt, tussen de politieke onnozele adepten, om in een onoplettende ogenblik met de winst van door te gaan.
Let wel, deze koopman is geen Soemita, hij zal als een gedreven producent zijn producten altijd duurder willen verkopen, om de winst van de gepleegde investering te kunnen opstrijken, want voor minder doet hij dat niet. Het verkopen zonder enige winst, is deze handelaar, koopman en politieke vos vreemd, dat kent hij niet, daaraan zal hij nooit en te nimmer aan mee willen doen. Genadeslagen zal hij altijd toebrengen, want genade kent hij niet, al wil hij de massa doen geloven dat hij ergens spijt van heeft, terwijl het bij hem gaat om politiek lijfsbehoud.
Zelf afkomstig en opgegroeid tussen deze etnische groep heeft mij dat inzicht verschaft en gestaald dat het niet anders zal zijn met deze sluwe geslepen vos. Wat er allemaal wel of niet in die politieke arena van Suriname gebeurt of zich voltrek dat weet ik slechts uit het relaas van de kranten, in zoverre ze objectief kunnen zijn.
Een menselijke vos die aan politiek doet, is slimmer dan de Reinaert de vos en raaf in het sprookjes bos.
A.H.Tjauw-A-Hing / tjauwa@gmail.com