GFC NIEUWSREDACTIE- Sinds eind 2019 is het nieuwe SARS-CoV-2 virus, ook wel bekend als het Coronavirus, in een rap tempo over de wereld verspreid.

Veel landen troffen nationale maatregelen om de verspreiding van het virus tegen te gaan, waaronder ook in Suriname. In dit stuk wil ik het niet hebben over de zin of waanzin van bepaalde maatregelen, maar wel over de impact van deze maatregelen op met name kwetsbare gezinnen.

In eerste instantie dienden we thuis te werken en scholen werden gesloten. Er werden naar mogelijkheden gezocht voor het volgen van afstandsonderwijs. Daar begint naar mijn mening al het grootste probleem. Het zal mij niet verbazen dat na een grondig uitgevoerd onderzoek zal blijken dat er grotere onderwijsachterstanden zijn opgelopen, maar ook dat het huiselijk geweld zal zijn toegenomen.

Gezinsfactoren

Verschillende gezinsfactoren zijn een significante risicofactor voor kindermishandeling en geweld tegen vrouwen. Hiermee doel ik voornamelijk op een laag opleidingsniveau, werkeloosheid en gezinsgrootte.

Je hoeft geen genie te zijn om te begrijpen wat er kan gebeuren wanneer je een vader die voor de kost een niet geregistreerd beroep uitoefent (hosselaar), langdurig “gedwongen” thuis houdt met moeder die nog van huis uit haar zelfgemaakte zuurgoed kan verkopen, maar tegelijkertijd diverse petten op moet zetten voor hun 5 kinderen in een woning met een oppervlakte van 50 m2.

Piramide van Maslov

Ik vraag mij af hoe hulpverleners en beleidsmakers inspelen op de basisbehoeften van het individu. Gelukkig hebben de meeste gezinnen kleding en onderdak. De eerste basisbehoeften van de piramide van Maslov. Over de wijze van vertoeven onder dit dak is een ander discussiepunt. Dagelijks maken zij zich zorgen over de kwestie voeding. Vóór deze hele pandemie was het levensonderhoud voor veel mensen al precair.

Nu met de lockdown en gestelde avondklok, wordt het een knap staaltje toverwerk om iedere dag voldoende (gezond) voedsel op tafel te krijgen. Daarnaast dienen ook de maandelijkse vaste lasten betaald te worden.

Het lijkt mij dan best lastig als vrouw om ook nog tegemoet te komen aan een ander belangrijke basisbehoefte, seks. Hiermee wil ik niet zeggen dat dit laatste de druppel is voor de meeste mannen om geweld tegen hun partner te gebruiken, maar het is wel een sneeuwbal effect van de eerder genoemde gezinsfactoren. Dan wordt het voor dit soort gezinnen haast onmogelijk om te spreken van thuisveiligheid, de volgende fase van de piramide van Maslov.

Ook is er door de maatregelen minder sociaal contact, de derde fase van de piramide van Maslov. De vriendin of buurvrouw die normaal aan de bel zou trekken, wordt haast niet meer gesproken. Daardoor kan huiselijk geweld langer verborgen blijven. We krijgen het pas mee wanneer we weer opgeschrikt worden van de volgende vrouw die door haar partner om het leven is gebracht.

Opvoeding

Het zal wel heel raar klinken wanneer ik zeg dat deze daders, zelf slachtoffer zijn. Het zijn toch klootzakken, egoïsten en manipulators? – Ja en nee, is dan mijn antwoord. Ik denk dat de meeste mannen van nature goed zijn, maar van kinds af aan zodanig opgevoed zijn, dat zij in combinatie met de eerder genoemde gezinsfactoren, handelingen tegen hun partner plegen met desastreuze gevolgen.

Ondanks mijn broertje 4 jaar jonger is dan ik, heb ik vaak de volgende zin moeten consumeren: “Hij mag, want hij is een jongen!”. Wat probeerden mijn opvoeders mij eigenlijk duidelijk te maken? Ben ik als meisje dan minder waard? Telt het niet dat ik trouwens de oudste ben?

Ik wil niet uitweiden over gender- en cultuurgebonden achtergronden, maar het mag duidelijk wezen dat wij moeders onze jongens anders dienen op te voeden, zodat zij de vrouw naar waarde kunnen schatten, zonder hun mannelijkheid te verliezen.

Wat was ik blij te horen toen een spreekster tijdens een stille loop tegen huiselijk geweld zei dat we onze zonen moeten leren om hun gevoelens te tonen. Dus het lied van Jacques Herb, Een Man Mag Niet Huilen, mogen we verbannen van onze speellist.

Lockdown – Knockdown

Als gevolg van de maatregelen brengen gezinsleden verplicht meer tijd met elkaar door en hebben zij minder tijd voor zichzelf, waardoor de druk op gezinsleden is toegenomen, zeker in gezinnen waar sprake was van een moeilijke opvoedsituatie of huiselijk geweld. Waar sommigen zich al mentaal opgesloten voelden, komt nu ook de fysieke opsluiting aan de orde.

De Coronapandemie heeft mondiaal een enorme impact op uiteenlopende gebieden, maar laten we ervoor waken dat onze lockdown niet onze knockdown wordt.

Claudia Hartmann