Regeringstop zwijgt nadrukkelijk

door Samuel Wens

BROKOPONDO — “De tranen die Brokopondo vergoot om de watersnood van 2022, zijn nog niet opgedroogd of opnieuw is het huilen geblazen,” uit assembleelid en kapitein van het dorp Marschallkreek, Ronnie Asabina zich verbolgen tegenover de Ware Tijd. Dit komt volgens hem omdat de regering niet kordaat, niet verantwoord en niet fatsoenlijk optreedt tegen het gebruik van de giftige stof cyanide bij de goudwinning.

“Alles wijst erop dat personen en partijen door de overheid uit de wind gehouden worden. Privébelangen moeten veiliggesteld worden. Mensen van de top van het land zijn genoegzaam op de hoogte van het cyanide-gebruik in de kleinschalige goudsector.” De politicus voegt er aan toe dat inhalige elites de dienst uitmaken. “Zij hebben tot in hogere regionen hun tentakels. Daarom vertikt de overheid het om de sector te ordenen. Bewindslieden halen steevast hun schouders op.”

Mensen in de steek gelaten

De bewoners van de dorpen in Brownsweg zijn volgens hem niet te spreken over de uitleg van minister Marciano Dasai van Ruimtelijk Ordening en Milieu afgelopen week in De Nationale Assemblee (DNA). “Hij hing een wazig verhaal op over cyanidegebruik in het district. De mensen willen weten of zij dat water mogen gebruiken of niet.” Asabina wil weten waarom vicepresident Ronnie Brunswijk, die afgelopen donderdag aanwezig was in de assemblee, als kenner van en belanghebbende in de goudsector het parlement niet heeft geïnformeerd. Dat minister David Abiamofo van Natuurlijke Hulpbronnen er niet was viel ook op.” 

Volgens Asabina stinkt de cyanidezaak aan alle kanten. Hij  noemt het ‘een lachertje’ dat de regering zegt te werken aan opsporing van de verdachten, terwijl de betrokken partijen die zich schuldig maken aan het gebruik of vervoer van cyanide, bekend zijn en gewoon bij de  Kamer van Koophandel Fabrieken staan ingeschreven. “Reinste onzin, en een aanslag op het intelligentievermogen van de getergde bewoners van Brokopondo.” 

Alsof het voorgaande niet genoeg is laat de regering de mensen van Brokopondo opnieuw in de steek en aan hun lot over, vindt hij. “De regering weet bliksemsgoed dat beschikbaarheid van gezond water een mensenrecht is. De grootste  woongemeenschappen Brownsweg, Sarakreek en Nieuw Koffiekamp zijn voor hun watervoorziening afhankelijk van het stuwmeer.”

Signalen genegeerd

In 2017 is het werken met cyanide in het Brownsweggebied, bij Kwangoe hem ingefluisterd door een geoloog zegt Asabina aan de krant. “Thans wordt het op meerdere plekken in het binnenland als hulpstof bij de goudwinning gebruikt, naast New Mont en Zijin Rosebel Gold Mines.” Deze twee bedrijven gebruiken de giftige stof wel op verantwoorde wijze.

Hij weet dat cyanide een kapitaalintensieve investering is. Het zijn chinezen en enkele lokale personen die op concessies van legale concessionarissen tegen een vergoeding ermee werken en wel op plekken waar er reeds door middel van crushermethode (machinaal) is gewerkt verklapt Asabina. De giftige stof wordt gebruikt bij zoeken naar goud in het afval, de zogenoemde bakasanti. 

De volksvertegenwoordiger weet dat in elk geval de leiding van Natuurlijke Hulpbronnen en de commissie Ordening Goud Sector door mensen die dat kunnen weten zijn geïnformeerd dat er cyanide wordt gebruikt in de kleinschalig goudsector. “Maar nee, men vond het niet nodig, om op te treden.”

Geschiedenis

Als wij de geschiedenis van Brokopondo in ogenschouw nemen, blijkt het niet gevrijwaard te zijn van onheil. In de vorige eeuw moesten de bewoners met achterlating van hun cultureel erfgoed zoals eeuwenoude offer- en begraafplaatsen huilend van wanhoop gedwongen verhuizen, vanwege de  bouw van de Afobaka dam/waterkrachtcentrale voor de opwekking van elektriciteit. Ze zien al jaren met lede ogen aan dat ze in hun nieuwe woongemeenschappen niet hebben kunnen profiteren van het elektriciteitsnet waarvoor ze  moesten transmigreren.

Tot de dag van vandaag zijn meerdere woongemeenschappen en huishoudens waaronder Lebi Doti, Baku en Pichan in Sarakreek, bij het stuwmeer verstoken van elektriciteit die door deze centrale wordt opgewekt, terwijl andere districten zoals Para, Wanica, Paramaribo, Saramacca en Commewijne er wel van profiteren. In het jongste jaarverslag van Staatsolie staat volgens Asabina dat de Maatschappij  voor 75 procent voorziet in de nationale energiebehoefte. Daarvan draagt de Afobaka stuwdam met 60 procent bij.