Stevanus Noordzee is sinds 8 maart formeel de eerste niet-residerende ambassadeur van Suriname in Israël, nadat hij zijn geloofsbrieven heeft aangeboden aan president Yitzhak Herzog. Vanuit zijn standplaats Paramaribo zal de diplomaat moeten proberen om de betrekkingen tussen beide landen te versterken. Maar hoe (on)zinnig is dat?

door Armand Snijders

Bij de ontmoeting met Noordzee kon Herzog het in het presidentieel paleis in Jeruzalem niet nalaten er bij Suriname op aan te dringen een ambassade in Israël te openen. Daarmee herinnerde hij de nieuwbakken ambassadeur fijntjes aan de zeer pijnlijke blunder in juli vorig jaar van minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking.

De bewindsman had bij een bezoek aan Israël de belofte gedaan dat Suriname een ambassade zou opzetten in Jeruzalem, de deels Palestijnse bezette stad die door vrijwel geen land in de wereld als de hoofdstad van de Joodse staat wordt erkend. De Israëlische regering was in jubelstemming dat Suriname daar kennelijk geen problemen mee had en de internationale media doken er bovenop.

Suriname sloeg internationaal gezien een flater van formaat en de Israëlische regering was – om het maar eufemistisch uit te drukken – diep teleurgesteld in Ramdin

Maar zo enthousiast als de Israëliërs waren, zo verbaasd waren de Surinamers. Allereerst de moslims in het land, die de mededeling van Ramdin als een dolksteek beschouwden. De Nationale Assemblee was ook not amused, ook omdat de parlementariërs niet vooraf op de hoogte waren gesteld dat er überhaupt een ambassade op Israëlische bodem zou worden geopend en helemaal niet in bezet gebied.

Flater van formaat

Ook president Chandrikapersad Santokhi was onaangenaam verrast en was naar verluidt niet geïnformeerd. Hij zei later in het parlement dat er voorlopig geen ambassade in Israël komt, vooral omdat daar geen geld voor is. Dat was bij Ramdin kennelijk niet bekend. Suriname sloeg daardoor internationaal gezien een flater van formaat en de Israëlische regering was – om het maar eufemistisch uit te drukken – diep teleurgesteld in de bewindsman. “De diplomatieke betrekkingen met Israël zouden wel vanuit Paramaribo onderhouden worden door een niet-residerende ambassadeur”, beloofde Santokhi.

De diplomatieke banden met Israël vinden hun oorsprong in februari 1976. Enkele maanden na de onafhankelijkheid van Suriname knoopte de regering deze banden aan, zoals dat met zoveel landen gebeurde. Omdat de wederzijdse belangen te verwaarlozen zijn, werden er over en weer lange tijd geen vertegenwoordigers aangesteld. Israël heeft geen ambassadeur in Suriname omdat dat land nog steeds van mening is dat het af kan met een honorair consul, momenteel in de persoon van Jules Fernandes.

Zakelijke belangen

Overigens, Suriname wordt in Israël ook vertegenwoordigd door een honorair consul, die in de havenplaats Haifa is gevestigd. Doorgaans hebben honorair consuls niet zoveel te doen, maar die Israëlische is vooral druk met zijn eigen zakelijke belangen te behartigen op Surinaamse bodem. Want sinds 2019 zwaait Joseph Haim Harrosh de consulaire scepter. Dat is niet zomaar iemand, hij is een Israëlier die al tijden probeert zaken in Suriname te doen. Overigens, zonder veel succes.

Hij is de man achter onder meer de omstreden LR Group, die het Agro Industrial Park zou opzetten, waarvoor in 2018 in het geheim een overeenkomst werd gesloten met de regering-Bouterse/Adhin. Dit inmiddels beruchte project zou een melkveehouderijbedrijf – met vijfhonderd melkkoeien, een zuivelverwerkingsbedrijf, pluimveebedrijf (met een eierenproductie van vijf miljoen eieren en tweeduizend ton kippenvlees op jaarbasis) omvatten.

Credit Suisse

Alsof dat nog niet genoeg was, zou er ook een agrarische productieboerderij van bijna zeshonderd hectare worden opgezet in de districten Wanica en Saramacca. LR Group zou zelf nauwelijks investeren; Suriname zou de kosten van 67 miljoen euro op zich nemen, waarvoor een lening bij de dezer dagen veelbesproken Zwitserse bank Credit Suisse werd afgesloten. En LR Group zou dus zeshonderd hectare grond krijgen. Echter, er is tot op heden nog geen agropark uit de grond gestampt, geen enkel ei gelegd en geen druppel melk geproduceerd. Maar waar alle miljoenen zijn gebleven, is onduidelijk.

In 2014 zou een niet nader genoemd Israëlisch bedrijf investeren in een zonne-energieproject in het binnenland, waarbij 130 dorpen zouden worden betrokken. Alleen moest het ‘financieringsmodel nog worden bestudeerd’, zo meldde het Nationaal Informatie Instituut destijds. Uiteindelijk liep het project op niets uit. Maar misschien dat Noordzee wel spijkers met koppen weet te slaan in het redelijk welvarende land.

Een uitdaging

De Abop’er, die als adviseur is verbonden aan het kabinet van de vicepresident, heeft vrij recentelijk diverse cursussen doorlopen, onder meer aan het Surinaams Diplomaten Instituut. De kersverse ambassadeur, die deze maand voor het eerst het land bezocht, zegt geïnteresseerd te zijn in de landbouwtechnieken, ICT en infrastructuur.

Ondanks dat het land helemaal nieuw is voor hem “gaat hij ervoor”. “Het is een uitdaging, maar ik kijk er positief tegen aan. De relatie tussen Suriname en Israël moet worden versterkt.” Of hij daar in gaat slagen vanuit zijn standplaats Paramaribo – op zo’n tienduizend kilometer afstand – moet nog worden afgewacht.

Overigens, Suriname was al eerder van plan een niet-residerende ambassadeur naar Israël te sturen. De voorganger van Gods Bazuin Ministries, Steve Meye, was in 2018 door de regering-Bouterse/Adhin voorbestemd om die taak op zich te nemen. Maar dat ging op het laatste moment niet door omdat de bisschop, die ook als geestelijk adviseur van president Desi Bouterse een stevige boterham verdiende, door een in België wonende vrouw werd beschuldigd van seksueel misbruik. Hij kon daarom niet naar Israël afreizen, omdat hij onderweg in Nederland, waar aangifte tegen hem was gedaan, het risico liep in de kraag te worden gevat.